HERKENNEN PROFESSIONEEL COACH
15 maart 2019
Hoe herken je een professioneel coach?
Iedereen mag zich coach noemen. Coach is geen beschermd beroep. De vraag is of iedereen die zich coach noemt ook echt een coach is. Dat is lang niet altijd het geval. Deels komt dat omdat de term ‘coach’ veelal gebruikt wordt voor andere rollen.
Hiermee is niet gezegd dat je als coach geen andere rollen mag of kan vervullen. Het is alleen wel van belang dat dit duidelijk is, zowel voor jezelf als voor de cliënt. Weet waarmee je bezig bent en zet interventies bewust in. Ook voor de cliënt moet je dit onderscheid maken. Stel bijvoorbeeld dat mijn cliënt in een situatie van ontslag is beland en daarover een aantal vragen heeft. Vanuit mijn HR achtergrond kan ik de cliënt verder helpen met deze vragen. Dan ben ik echter niet meer de coach maar de adviseur. Ik zou bijvoorbeeld kunnen zeggen: ‘ik begrijp je vragen. Zullen we hiervoor een aparte afspraak maken? In dat gesprek ben ik niet je coach, maar heb ik een andere pet op, namelijk die van adviseur’.
Wat is coaching eigenlijk?
Coaching gaat over een specifieke ondersteuning bij het groeiproces van het individu. De cliënt bepaalt de agenda en de coach helpt de cliënt om zijn of haar doelen te bereiken. De doelen van de cliënt zijn leidend.
De International Coach Federation (ICF) definieert coaching als volgt:
‘Coaching is partnering with clients in a thought-provoking and creative process that inspires them to maximize their personal and professional potential, which is particularly important in today’s uncertain and complex environment. Coaches honor the client as the expert in his or her life and work and believe every client is creative, resourceful and whole’
Met welke rollen wordt coaching vaak verward?
Mentor
Een mentor is een meer ervaren persoon die, op basis van eigen kennis en ervaring, een minder ervaren persoon adviseert en begeleidt. Een mentor kan bijvoorbeeld voordoen hoe een bepaalde machine werkt. Denk hierbij aan het meester – gezel principe.
Adviseur
Een adviseur is iemand die zijn kennis en deskundigheid op een bepaald terrein ten dienste stelt van anderen. Een adviseur zal bijvoorbeeld iemand aanraden hoe te handelen in een situatie zoals ontslag, het voeren van een administratie, het verzekeren van het risico op arbeidsongeschiktheid etc.
Therapeut
Een therapeut helpt een cliënt om zaken vanuit het verleden te verwerken. Er moet iets geheeld worden. De therapeut is de deskundige en bepaalt de meest effectieve vorm van therapie. Bij coaching staan de doelstellingen van de cliënt centraal. We gaan ervan uit dat de cliënt van nature creatief, vindingrijk en compleet is. Er is niets ‘kapot’, dus er hoeft ook niets geheeld te worden. Coaching is gericht op de toekomst.
Docent
Een docent helpt studenten zich voor te bereiden op de beroepspraktijk. Een docent draagt kennis over, geeft uitleg over praktijksituaties, brengt modellen over etc.
Manager
Een manager geeft leiding, stuurt en persoon of een team aan. Hij kan hierbij gebruik maken van een coachende managementstijl, maar dat is iets anders dan coachen als professie.
Hoe weet je of je met een professionele coach te maken hebt?
De professionele coach heeft een gedegen beroepsopleiding gevolgd en een ruime ervaring in coaching. Tevens laat de professionele coach zich toetsen en accrediteren door een erkende beroepsorganisatie. Een dergelijk pad vergt vaak een forse investering in tijd, in geld en veel, heel veel vlieguren!
Is dit alles een garantie?
Nee, zoals voor de meeste beroepen geldt: een garantie heb je niet. Een goed opgeleid en ervaren arts kan een slechte operatie uitvoeren. Een adviseur kan de plank volledig misslaan. We zijn allemaal mensen. Gelukkig maar.
Je hebt geen garantie, maar in ieder geval meer kans dat je een goede coach hebt als deze adequaat is opgeleid, passende ervaring heeft en een proeve van bekwaamheid heeft afgelegd. En natuurlijk is in alle gevallen de klik van groot belang. Dat gaat over de kracht van de coach relatie. Dus als het niet goed voelt of bij twijfel: niet doen!
- Moniek Janssen is eigenaar van Modus coaching & talentontwikkeling. Deze blog is een samenwerking tussen iScreen en Modus Janssen, onze associate partner.